Meslek Hastalığı Nedir?

• 
• 

 

Meslek hastalıkları, sigortalıların işyerlerinde yaptıkları işi tekrar etmeleri ve herhangi bir nedenle veya iş akışından dolayı uğradıkları geçici veya sürekli bedensel ve ruhsal sakatlıklardır. Meslek hastalığı nedir, hangi kanunda meslek hastalıkları tanımlanır ve bu 5510 sayılı kanun nedir sorusunun cevabıdır . Bu gibi durumlarla karşılaşmamak ve çalışanların sağlıklı olmalarını sağlamak için şirket doktoru işe başlamadan önce muayene olurken çalışacak bireyi mutlaka kontrol etmeli ve bazı testleri istemelidir. Meslek hastalıklarının sonuçları genellikle neden-sonuç, etki-tepki ilişkisinin ortaya konulduğu hastalıklar olarak görülmektedir. 

 

Meslek Hastalıklarının Nedenleri Nelerdir?

Literatürde meslek hastalıklarının nedenleri çeşitli bölümlere ayrılmıştır. Fiziksel kaynaklı meslek hastalıkları , kimyasal kaynaklı meslek hastalıkları, biyolojik faktörler, psikolojik faktörler ve dikkatsizlik en temel maddelerdir. Aynı zamanda solventler, gazlar ve ağır metaller de kimyasal hastalıklara neden olur. Sürekli radyasyon altında çalışmak, basınçlı çalışma alanı, soğuk ortamlar, gürültü ve titreşimli ortamlar da fiziksel meslek hastalıklarına neden olabilecek noktalardır. 

Virüs ve salgın hastalıklar, bakteriler vb. Biyolojik olarak meslek hastalığına neden olur. Çalışan her bireyin çalıştığı alan farklı olduğu için maruz kaldığı meslek hastalığı da farklıdır. Bu noktada önemli olan detay ise; Meslek hastalığının varlığını kabul etmek. Çalışanın sigortalı olması ve meslek hastalığı sonucu iş göremez hale gelmesi, sağlık kuruluşlarınca tespit edilip tedavi edilmesi zorunludur. Bazı temel unsurlar her zaman dikkatle incelenmeli ve hastalığın oluşması engellenmelidir. 

 

Meslek Hastalıklarının Genel Özellikleri Nelerdir?

Meslek hastalıklarının genel özellikleri, çalışma hayatının ilk haftasından itibaren 30 yaşına kadar ortaya çıkabilmeleridir. Bu onun en belirgin özelliğidir. Meslek hastalığı ortaya çıkmaya başladığında bireyler genellikle bunun farkına varmazlar ve sadece gündüzleri işten şikayet ettiklerini düşünürler. Vücutta sadece psikolojik ve ruhsal değil, fiziksel rahatsızlıklar da görülebilmektedir. Meslek hastalığı teşhisi için uzman görüşüne ihtiyaç vardır. Genel olarak çalışan birey ile iş arasındaki bağ koptuğunda meslek hastalığı ciddi bir fiziksel sonucu yoksa yavaş yavaş kaybolmaya başlar. 

 

Meslek Hastalığı Raporu Nedir?

İş göremezlik raporu nedir sorusunun cevabı ise sigortalı çalışan bireyler kurum tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu'na yönlendirilmektedir. SGK'nın sevk ettiği sağlık kuruluşunda yapılan tetkikler sonucunda ortaya çıkan meslek hastalıklarının sonuçları SGK Sağlık Kurulu tarafından incelenmelidir . Sağlık Kurulu kararı doğrultusunda sigortalı çalışanın meslek hastalığı hak ve imtiyazlarından yararlanma hakkı vardır. Tedavi süreci  kişiye meslek hastalığı teşhisi konulduğu andan itibaren başlamaktadır.

 

Meslek Hastalıkları Kaç Gruba Ayrılır?

Meslek hastalıkları grupları daha kolay tanı koymak ve sonuca ulaşmak için oluşturulmuştur . Peki meslek hastalıkları kaç gruba ayrılır?

1. A Grubu meslek hastalıkları : Kimyasal etkenlerin neden olduğu meslek hastalıkları grubudur.
2. B grubu meslek hastalıkları: Mesleki deri hastalıkları .
3. Grup C meslek hastalığı : Solunum sistemindeki problemler.
4. Mesleki bulaşıcı hastalıklar
5. E Grubu meslek hastalıkları: Fiziki etkenlerden kaynaklanan meslek hastalıkları grubudur.

 

Meslek hastalıkları listesi genel olarak 5 kategori altında toplanmaktadır. Çalışma ortamında meslek hastalığı tanımına ve grubuna uyan bir kişi varsa ; O departmandaki tüm çalışanların ciddi bir sağlık kontrolünden geçmesi gerekiyor. Bu noktada şirket içinde yetkili kişilerce gerekli iyileştirme ve düzenlemeler yapılmalı ve çözüm üretilerek önlemler alınmalıdır. Aniden ortaya çıkan kronik sağlık sorunları nedeniyle çalışan bireyler o bölümde iş göremezlik yaşayabilirler. Tedavisi tamamlanan ve işine geri dönen bireyin yetenek ve ilgilerini gösterecek işler farklı alanlarda sunulmalıdır. 

 

Kimyasal Kaynaklı Meslek Hastalıkları

Kimyasallara bağlı meslek hastalıklarının başında gelen madenler, çalışanlara oldukça zarar veriyor. Son yıllarda teknolojideki hızlı gelişmeler ve yeniliklerle birlikte madenlerdeki çalışma koşulları bir miktar iyileştirilmiştir. Toz ve buharın solunum yolu ile insan vücuduna girmesi, sanayide ısı ve alüminyumun toksik etkileri, asit ve çözücü gibi maddelerin yoğunlaştığı fabrika ortamları, deri yoluyla vücuda giren sıvı kimyasalların tümü, meslek hastalıklarının ana nedenleri. 

 

Fiziksel Kaynaklı Meslek Hastalıkları

İnşaat ve şantiyeler, fabrikalar, sanayi, atölyeler, maden ocakları, taş ve kum ocakları, tekstil sanayi ve radyoloji birimleri fiziksel kaynaklı meslek hastalıklarını tetikleyen çalışma ortamlarından sadece birkaçıdır. Genel olarak çok gürültülü ve sarsıntılı işler, sıcak ve soğuk çalışma alanları, basınçlı ortamlar, hastane radyasyonları hoş olmayan etkiler yaratabilen çalışma alanlarıdır. Fiziksel kaynaklı meslek hastalığı da psikolojik yıpranmayı sağlar. Bu noktalardan çalışan bireyler sinir hastalığı, korku, yorgunluk, dikkatsizlik ve halsizlik gibi problemlerle de mücadele etmek zorunda kalabilir. 

 

Biyolojik Kaynaklı Meslek Hastalıkları

Biyolojik kökenli meslek hastalıkları arasında tüberküloz, şarbon, bruselloz ve paraziter hastalıklar yer almaktadır. Genellikle tarım ve hayvancılık, güzellik ve bakım merkezleri, laboratuvarlar, hayvan bakım merkezleri, atıkların işlenmesi ve toplanması ile uğraşan kişilerde görülür. İş sağlığı ve güvenliği açısından insan sağlığını olumsuz yönde etkileyecek ve tehdit edecek mikroorganizmalar da bulaşıcılık sağlayabilmektedir. Aynı zamanda biyolojik kökenli meslek hastalığı da psikolojik olarak etkilemektedir.

 

Ergonomiye Dikkat Etmemenin Neden Olduğu Meslek Hastalıkları

Çalışma sırasında duruş ve duruşun bozulmasına bağlı olarak ortaya çıkan hastalıklardır. Ağır kaldırma, çarpık duruş, kambur oturma, hız ve tempo taşıma operasyonları ile ilgilenen kişilerde görülen genel rahatsızlıklardır. Bu grupta bel ve boyun fıtığı, bel kayması, omurgada hasar, sırt ağrısı, bilek ve kollarda güçsüzlük görülür. Temelde zihinsel ve fiziksel bozulmaların olduğu bu noktada bireyler iş yaşamlarını her zaman ergonomiyi önemsemeyerek sürdürmektedir. Çalışma faaliyetleri sırasında çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve önlemler alınması gerekmektedir.

 

Meslek Hastalığı Halleri Nelerdir?

Bir hastalığın meslek hastalığı olabilmesi için aranan şartlar nelerdir sorusunun 4 aşamalı cevabı vardır. Her şeyden önce, 6444 sayılı meslek hastalığı kanunu kapsamında çalışan birey . 5510 sigortalı olmalıdır. İkincisi, hastalık, işin yürütüldüğü zamanda meydana gelmelidir. Çalışan ile yapılan iş arasında neden-sonuç ilişkisi bulunmalıdır. Üçüncü koşul ise süre şartıdır. Meslek hastalığının oluşabilmesi için süreklilik şarttır. Ani fiziksel ve ruhsal hasarlar iş kazası sayılmaktadır. Bu noktada iş kazaları ve meslek hastalıkları birbiriyle karıştırılmamalıdır. Son durum hastalık durumudur.Meslek hastalığı kanunda yer alan hastalıklardan biri olmalıdır. 

 

Meslek Hastalıkları Ne Kadar Sürede Oluşur?

Meslek hastalığının gelişmesi zaman alır. Sigortalı çalışanın işe başladığı ilk haftadan itibaren ortaya çıkmasına neden olan meslek hastalıkları 30-40 yıldır devam etmektedir. Meslek hastalıklarının ne kadar sürede ortaya çıktığı sorusunun cevabı tamamen kişinin çalışma ortamına bağlıdır. Çalışanların daha steril ve rahat bir ortamda çalışması, iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uyması ve şirketin molalar için yeterli alan sağlaması halinde bu süreç normal şartlardan daha uzun sürebilir.

 

Meslek Hastalığı Kaç Günde Bildirilir?

Meslek hastalığı bildirim süresi veya meslek hastalığı sorumluluk süresi, işe devam ediliyorsa ilk fark edildiği andan itibaren 3 gün içinde bildirilmelidir. Bu bildirim işveren tarafından yapılmalıdır. Maruz kalma süresi nedir sorusunun cevabı, zararlı etkilerin başlamasıyla birlikte meslek hastalığı belirtilerinin ortaya çıkmaya başlamasıdır. Bu durumdan maruz kalma süresi 3 gün ile 15 yıl arasındadır. Bu durumlar sadece bilinen ve kontrol edilebilen kısımlardır. 

 

Meslek Hastalıkları Sigortalıları Kimlerdir?

Meslek hastalığı kapsamına giren sigortalılar;

• 4A hizmet sözleşmesi olan çalışanlar,
• 4B serbest meslek sahibi,
• Cezaevlerinde çalışanlar
• stajyerler, çıraklar,
• Savaş gazileri,
• Türkiye İş Kurumu'ndaki kursiyerler,
• Yurt dışına sigortalı olarak gönderilen işçiler,
• Ev hizmetlerinde sigortalı olarak çalışanlar,
• Tarım ve ormancılıkta sigortalı olarak çalışanlar

 

Meslek Hastalığı Durumunda Ne Yapmalı?

Uzun süre aynı işi yapan, aynı pozisyonda çalışan ve işin doğasından kaynaklanan sorunlardan kaynaklanan kişiler bir noktadan sonra olumsuz etkilenmeye ve meslek hastalığına yakalanmaya başlarlar. Meslek hastalıklarına örnek olarak baş ağrısı, kulak ağrısı, göğüs ağrısı, göz problemleri, omuz – kol – el arızaları, bacak – ayak arızaları, karın hastalıkları, eklem ve parmak arızaları vb . manevi meslek hastalığı raporu ile tazminat . Bu nedenle bu süreçlerin her iki taraf için de yaşanmaması için meslek hastalıklarından korunma yöntemleri uygulanmalıdır.