Güvenlik Kültürü Nedir?

Kültür kavram olarak geniş kapsama alanına sahip olan bir kelimedir. Her bireyde, durumda, davranışta ya da kurumda farklı bir anlama ve amaca hizmet edebilir. Güvenlik kültürü tanımı ise oldukça zor oluşan bir yapıyı ifade eder. Kültür zaman içinde gelişir ve şekillenir. Aynı şekilde güvenlik kültürü de firma içinde zamanla kendini toplar. güvenlik kültürünün oluşturulması, firma tarafından kolay ya da kısa bir yolu bulunmamaktadır. Bu nedenle şirket içinde bulunan her birey bu noktada özverili çalışması gerekmektedir. 

Güvenlik kültürü olgunlaşma modeli kapsamında, bir firmanın güvenlik kültürü olgunluğu on temel unsurdan meydana gelmektedir. Bu unsurlar; yönetimin üstlenmesi, görüşü, iletişimi, güveni, üretimde güvenliği, güvenlik kaynakları, güvenlik hakkında paylaşılan algılar, ilişkiler, iş tatmini, katılım ve öğrenen organizasyon olarak söylenebilir. Her firma bu parametreler içinde kendisine ait bir yol bulmaktadır. Bunlara uyum sağlayan, teknik ve sistemsel açıdan yüksek güvenlik alanlarına sahip olan firmanın kaza ciddiyetleri düşük olur. 

İş Güvenliği Kültürünün Tarihçesi

Pek çok birey güvenlik kültürü nedir sorusu ile ilk kez karşılaşsa da bu kavram 1986 yılında Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı tarafından Çernobil’de nükleer reaktör kazası hakkındaki raporda tanıtıldı. 2006 yılında Hollanda’da düzenlenen Uluslararası Çalışma Güvenliği Konferansı’nda yayınlanan bir makalede iş sağlığı ve güvenliği kültürü nedir açıklaması tanımlandı. Geçmişten günümüze yapılan tüm tanımlarda ortak fikir; firmanın yönetimi ve çalışma ortamının güvenliğinin sağlanması konusunda olmuştur. 

Güvenlik Kültürünün Amaçları

Her tanımın bu kadar ince detaya sahip olmasının belli başlı temel noktaları bulunmaktadır. Bu bağlamda  güvenlik kültürünün amaçları;

• Firma yönetiminde ve çalışanlar arasında davranış normları oluşturmak.
• Oluşabilecek kazaları önceden tespit etmek ve tehditler oluşmadan önlem almak.
• Dikkat çeken noktalarda güveni sağlamak.
• Çalışanların çalışma ortamını iyileştirmek ve onların daha ferah alanlarda çalışma hayatlarına devam etmelerini sağlamak.
• Çalışanları bilgilendirmek, eğitim vermek ve oluşabilecek senaryoları anlatarak sonuçlarında neler yapılacağını fark ettirmek.

Güvenlik Kültürünün Özellikleri

İSG güvenlik kültürü nedir, iş hayatında iş güvenliğinin öncelikli olduğu yaşam biçimidir. İş yerlerinde, çalışma sahalarında, bilgiye dayanan ve aynı zamanda güvenliğin uygulanması isg güvenlik kültürünü oluşturmaktadır. Bu bağlamda geliştirilen  güvenlik kültürünün özellikleri bulunmaktadır. Bunlar;

• Yönetim dahil olmak kaydıyla tüm çalışanlar belirtilen güvenlik uyarılarına uymak zorundadır. 
• Çalışanlar herhangi bir alanda tehlike gördükleri anda iş sağlığı ve güvenliği uzmanı ile irtibata geçmeli ve o tehdidi ortadan kaldırmak için ekip çalışması yapmalıdır. 
• Tüm çalışanlar güvenlik ile aktivite / tatbikat yapıldığında katılmalıdır. 
• Güvenlik alanı ile ilgili açık iletişim kurulmalıdır. 
• Ekipman konusunda destek talebinde bulunacak bireyler diğer takım arkadaşlarına da haber vermeli ve onların da ihtiyaçları olup olmadığını sormalıdır. 
• Eğitim programlarına katılım zorunludur. İş sağlığı ve güvenliği eğitimi neden önemlidir? sorusunun cevabı ise oluşabilecek herhangi bir kazaya hazırlıklı olmak ve zarar görmeden çıkmaktır. 

Pozitif Güvenlik Kültürü Nedir?

İş güvenliği kültürünün güçlü ve başarılı olması için iç yapının kendi aralarında güvenlik oluşturmuş olması demektir. Bu duruma da  pozitif güvenlik kültürü denmektedir. Bu kültürde firma içinde ortak bir kültür değeri olmalıdır. Bireysellikten uzak takım odaklı çalışılmalı ve paylaşım yapılmalıdır. Her işyerinin kendine özgü geliştirmiş olduğu bir güvenlik kültürü bulunmaktadır. İş güvenliği kültürü de firmanın içinde bir parça olarak varlığını sürdürmektedir. 

Güvenlik Kültürünün Tarafları Kimlerdir?

Güvenlik kültürünün tarafları kimlerdir sorusunun yanıtı bu paragrafta yer almaktadır. Güvenlik kültürünün tarafları devlet, işveren ve çalışan olmaktadır. Devlet yasa çıkararak denetim yapılmasını talep eder. Bunun temel sebebi, firmalar ile ilgili teknik noktada alt yapı çalışmalarını yürütmektir. İşveren, talimatlara uyum sağlayarak iş güvenliği ile ilgili çalışmalar yapmalıdır. Yapılan ya da yapılacak çalışmalara karşı tedbir alarak olası oluşacak kazaların önüne geçmektir. 

Tarafların son noktasında da çalışanlar bulunmaktadır. Çalışma hayatında güvenlik kültürünün oluşmasında sorumluluk kime düşmektedir? Böyle bir durumda sorumluluğu sadece bir kişi üstlenmemelidir. Çalışanlar onlara sunulan iş güvenliği talimatlarına uyum sağlamalı, koruyucu ekipmanlarını her daim giymeli ve iş sağlığı güvenliği eğitimlerini aksatmamalıdır. Herkes yapması gereken görevi yaptığı takdirde kimse kimsenin sorumluluğunu üstlenmez. 

Güvenlik Kültürü Nasıl Geliştirilir?

Firma içinde iş güvenliği kültürü geliştirilmesi için, yönetimin ve çalışanların iş sağlığı neden önemlidir konusuna hakim olması gerekir. Belirli aralıklarla iş sağlığı ve güvenliği konusunda detaylı incelemeler yapılmalı ve uygulama için ekip olarak teşvik sağlanmalıdır. Bu noktada  emniyet kültürünün temel unsurları;

• Hesap verilebilirlik, yetki, profesyonellik kavramlarına önem verilir. 
• İş sağlığı ve güvenliği sadece çalışanlar tarafından dikkat edilmesi gereken bir konu olmamalıdır. Yönetim bölümü de her daim detaylı inceleme yapmalıdır. 
• Her adım güvenilir bir şekilde raporlanmalıdır.
• İş güvenliği davranışlarına uygun davranan ve güvenli eylemlerde bulunan bireyler ödüllendirilmelidir. 

Güvenlik Kültürü Neden Önemlidir?

Sadece Türkiye değil aynı zamanda dünya genelinde iş kazaları ve mesleki hastalıklarda artış ciddi oranda yaşanmaktadır. Bu durum geçmişten günümüze iş sağlığı ve güvenliği kavramlarının gelişmesine destek olmuştur. Güvenlik nedir? Güvenlik kültürü, bir firmanın çalışanlarına sağladığı güvenli çalışma alanıdır. Güvenlik kültürünün önemi ise her an denetim yapılmasına ihtiyaç duymadan, bireylerin kendilerini oluşabilecek kazalardan koruması ve hassas davranış göstermesidir. 

Güvenlik Kültürünün Belirlenmesi İçin Uygulanan Yöntemler Nelerdir?

İş güvenliği kültürü oluşturmak, geliştirmek ve güvenlik kültürünün belirlenmesi için uygulanan yöntemler;

• Belirli aralıklarla stratejik planlama toplantıları yapmak.
• İş sağlığı ve güvenliği için bütçeden kısmamak.
• Çalışanların dertlerini, söylemlerini dinlemek ve onlardan geri bildirim toplamak..
• En küçüğünden en büyüğüne her iş kazasını raporlamak ve üzerine çeşitli analizler yapmak. Bu sayede gelecekte oluşabilecek herhangi bir sorunun önüne geçmek.
• Yaşanan kazalar hakkında detaylı araştırma yapmak. 
• Kaza oluşabilecek her alana güvenlik butonları koymak, yerlere uyarı ikazları yerleştirmek.

İş güvenliği kültürü bir anda oluşabilecek bir eylem değildir. Her bireyin özveri ile çalışması ve sabırsız davranmaması gereken bir süreçtir. Stratejiler uzun vadede kararlı bir şekilde uygulanmalıdır. 

Güvenlik Kültürü İş Yerini Nasıl Etkiler?

Yaşama ve çalışma hakkı insanların ihtiyaçlarını gidermesi için gerekli olan temel haklarıdır. Maalesef ki günümüzde birçok insan çalışma hayatında iş kazası ya da meslek hastalıkları ile uğraşmaktadır. Hayati fonksiyonlar zedelenebilir, sakat kalınabilir ya da ölümle sonuçlanabilir. Kazaların hafif yaralı atlatmak ya da uzun süreli tedavi görmek büyük sonuçlara sebebiyet verir. Çalışan birey artık işverene ya da işyerine eskisi gibi güvenmez ve düzensiz çalışma sergileyebilir. Aynı şekilde de işyeri için kaza geçiren personel, manevi ve maddi olarak ciddi bir yükümlülüktür. 

Diğer Blog Yazıları

Delinmeye Dayanıklı Eldivenlerin Güvenlik Seviyesi Devamını Oku

Kimyasala Dayanıklı Eldivenler Hakkında Bilmeniz Gerekenler Devamını Oku

Antivibrasyon Eldivenle Performansınızı Üst Düzeye Çıkarın Devamını Oku

İş Eldivenleri Seçerken Nelere Dikkat Etmeli? Devamını Oku